به درهم پیچیدگی عروق خونی، بیماری AVM یا ناهنجاری شریانی وریدی گفته میشود؛ که رگهای مختلف در مغز را به هم متصل میکند. سرخ رگهای مغز همواره مسئول انتقال خون غنی از اکسیژن از قلب به مغز هستند. سپس مجدداً خون به قلب و ریه از طریق ورید برگردانده میشود. AVM مغزی در انجام این فرایند اختلال ایجاد میکند و خون مستقیم از سرخرگ وارد ورید میشود . علائم AVM در بیشتر مواقع در مغز و در ستون فقرات دیده میشود.
تشخیص AVM
ام آر آی، آنژیوگرافی و سی تی اسکن، از بهترین روشها در تشخیص این بیماری هستند.
AVM چگونه ایجاد میشود؟
علت خاص AVM مشخص نیست. شواهد نشان میدهد که AVM اغلب نتیجه تغییرات هورمونی در دوران بلوغ و بارداری است؛ یا ممکن است به دلیل تجمع مایع یا خون در سیاهرگهای ضعیف باشد. اکثر AVM های ستون فقرات، مادرزادی هستند؛ اما برخی دیگر ممکن است در مراحل بعدی زندگی ایجاد شوند.
محل AVM
– ستون فقرات
– مغز
درمان AVM
درمان مناسب بسته به نوع ناهنجاری عروقی ستون فقرات و مغز متفاوت است و باید توسط جراح مغز و اعصاب به دقت مورد توجه قرار گیرد و برای هر بیمار جداگانه تنظیم شود. اکثر بیماران به یکی از سه روش جراحی، اشعه درمانی یا آمبولیزاسیون از طریق آنژیوگرافی درمان میشوند.
اشعه درمانی
این روش، خطر اولیه کمی دارد؛ اما به دلیل اینکه اشعه با تأخیر روی ضایعه تأثیر میگذارد، ممکن است خونریزی تا دو سال باقی بماند.
جراحی آنژیوگرافیک
در روش آنژیوگرافیک یا همان جراحی بسته، تمام یا قسمتی از ضایعه از طریق سرخرگها با تزریق موادی شبیه چسب بسته میشود. خطر جراحی آنژیوگرافیک، از اشعه درمانی بیشتر و از جراحی باز کمتر است؛ اما بسته به اندازه ضایعه در این روش AVM ممکن است در یک یا چند جلسه بسته شود، و به این علت ممکن است درمان طولانی شود. زیرا در هر جلسه که ممکن است بین آنها یک تا دو ماه فاصله باشد، فقط میتوان یک تا دو سرخرگ را بست.
جراحی باز
در جراحی باز ناهنجاری شریانی وریدی، تمام سرخرگها و سیاهرگها بسته میشوند و کلافه عروقی خارج میشود. در جراحی باز، خطر خونریزی مجدد وجود نخواهد داشت.
علائم AVM
علائم ناهنجاری عروقی ستون فقرات ممکن است ناگهانی یا تدریجی رخ بدهند. علائم معمولاً عبارتاند از:
۱- اختلال در راه رفتن یا بالا رفتن از پلهها
۲- بی حسی، گزگز یا درد ناگهانی در پاها
۳- ضعف در یک یا هر دو طرف بدن
با پیشرفت بیماری، ممکن است علائم زیر ایجاد شوند:
۴- کمر درد ناگهانی و شدید
۵- بیحسی در پاها
۶- اختلال در ادرار کردن و مدفوع کردن
علائم ناهنجاری عروقی در مغز نیز ممکن است ناگهانی یا تدریجی رخ بدهند. این علائم معمولاً عبارتاند از:
۱- سردرد
۲- گرفتگی گردن
۳- حساسیت به نور
۴- تشنج
۵- فلج اندامها
۶- تاری دید
۷- وز وز گوش و صدا در سر
DAVF
DAVF (Dural Arterio Venous Fistular) گروهی از زائدههای عروقی است که در آن شریان مستقیم با ورید در تماس است. به دلیل تماس شریان با فشار بالای خون و ورید با فشار پایین خون، ریسک خونریزی بالا است. در بعضی موارد بیمار با سردرد یا علائم عصبی به پزشک مراجعه میکند ولی مهمترین ریسک این بیماری خونریزی است.
این بیماری در مغز بر اساس تقسیمبندی بوردن به سه گروه تقسیم میشود که گروه ۱ ریسک کمتر خونریزی و گروه ۳ بالاترین ریسک خونریزی را دارد.
در ستون فقرات و نخاع نیز این گروه جزو نوع ۱ و ۴ گروه Spinal AVM میباشد.
تشخیص این بیماری از طریق آنژیوگرافی امکان پذیر بوده و درمان آن معمولاً از طریق اندووسکولار است. در موارد نادر که درمان آندووسکولار میسر نیست، بیماری قابل درمان از طریق جراحی است.
فیستول شریانی وریدی AVF (در ستون فقرات)
فیستول شریانی وریدی یا AVF ناهنجاری نوع ۱ است. این ناهنجاریها، ۷۰ درصد ناهنجاریهای عروقی ستون فقرات را شامل میشوند و در نتیجه یک اتصال غیرطبیعی بین شریان و ورید در پوشش دورال کانال نخاع ایجاد میکنند. خدمات تشخیص و درمان AVF در کلینیک جامع مغز و اعصاب مرتضوی ارائه می شود.