گلیوما (آستوروسایتوما) مغزی
یکی از انواع تومورهای مغزی که از سلولهای گلیال تشکیل میشوند، گلیوما مغزی نام دارد. وظیفه سلولهای گلیال، پشتیبانی و محافظت از سلولهای عصبی است و کمک میکند تا سلولهای عصبی، عملکرد مناسبی داشته باشند. گلیوم انواع مختلفی دارد. تومور گلیوما درجه یک خوشخیم است، اما تومور گلیوما درجه دو تا چهار، به مراتب بدخیمتر میشوند. بیمار میتواند سالها با تومور گلیوما درجه دو زنده بماند، اما اگر تومور درجه سه باشد، بیمار حداکثر سه سال زنده خواهد ماند. اگر فردی تومور گلیوما درجه چهار داشته باشد(گلیوبلاستوم)، تنها پانزده روز زنده خواهد ماند.
علائم گلیوما مغزی
این نوع از تومور نیز، مثل اکثر تومورها، بسته به اندازه و محل قرارگیری، میتواند علائم مختلفی داشته باشد. رایجترین علائم گلیوما مغزی عبارتاند از: اختلالات حافظه، تهوع، استفراغ، اختلال در تعادل، اختلالات بینایی، اختلالات گفتاری، از دست دادن اشتها وضعف.
تشخیص گلیوما مغزی
اگر فردی علائم این بیماری را داشته باشد، پزشک ابتدا در مورد سوابق خانوادگی او پرس و جو میکند و سپس معاینات عصبی را انجام میدهد. سپس ممکن است پزشک برای تشخیص گلیوما مغزی، از نمونه برداری، سی تی اسکن، اِم آرآی و PET استفاده کند.
درجه بندی گلیوما (آستروسایتوما)
تومورهای مغزی بر اساس سرعت رشد، در مقیاس ۱تا ۴ درجه بندی میشوند.
تومور درجه ۱
ویژگی تومور مغزی درجه ۱ خوش خیم بودن آن است؛ سلولهای این نوع از تومور، در زیر میکروسکوپ تقریباً طبیعی به نظر میرسند و رشد آهسته ای دارد. آستروسیتومای پیلوسیتیک نوعی تومور خوش خیم درجه یک است که در کودکان و نوجوانان شایع تر است. این تومور میتواند در هر قسمتی از مغز و نخاع ایجاد شود؛ اما معمولاً در هیپوتالاموس، مخ، مخچه و ساقه مغزی ایجاد میشود. جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی از روشهای درمان آستروسیتومای پیلوسیتیک هستند.
تومور درجه ۲
تومورهای مغزی درجه ۲، ممکن است به بافتهای طبیعی مجاور گسترش یابند. این تومورها، هنگامی که در زیر میکروسکوپ بررسی میشوند، فقط کمی غیر طبیعی به نظر می رسند.
تومور درجه ۳
ویژگی یک تومور مغزی درجه ۳، بازتولید فعال سلولهای غیر طبیعی است. این تومورها، بدخیم هستند و اغلب به نواحی مجاور مغز گسترش مییابند.نام دیگر این تومور آستروسیتوم آناپلاستیک میباشد. آستروسیتوم آناپلاستیک در بین زنان و مردان ۳۰ تا ۵۰ سال و البته در مردان بیشتر از زنان رایج است.
تومور درجه ۴
تومور مغزی درجه ۴، به سرعت رشد میکند و بدخیم میشود. این تومور به راحتی به سایر قسمتهای مغز سرایت میکند. این تومور، رگهای خونی جدیدی را برای حفظ رشد سریع تشکیل می دهد. تومورهای رایج درجه ۴ عبارت اند از: گلیوبلاستوم مولتی فرم (GBM)، مدولوبلاستوما، اپندیموبلاستوم و پینئوبلاستوم.
درمان گلیوما مغزی
پنج روش درمان گلیوما مغزی عبارتاند از:
۱- عمل جراحی
۲- پرتو درمانی
۳- شیمی درمانی
۴- نظارت فعال
۵- درمان هدفمند
در درمان گلیوما مغزی، اولین قدم عمل جراحی است. در این روش، اگر تومور جایی قرار داشته باشد که درآوردنش به بافتهای دیگر آسیب برساند، برای حذف کامل تومور، بیمار با جراحی هوشیار (Awake Craniotomy) عمل خواهد شد. در شیمی درمانی، به منظور جلوگیری از رشد و تولید مثل سلولهای سرطانی، از دارو استفاده میشود. بسیاری از داروهای شیمی درمانی، میتوانند از سد مغز خون عبور کنند و گلیوما مغزی را هدف قرار دهند. در درمان هدفمند، مولکولهای خاصی که برای رشد سلولهای سرطانی مورد نیاز هستند، مورد هدف قرار میگیرند. این هدف گیری، میتواند به کمک داروها باشد؛ مثلاً داروی بوآیزوموماب، از خون رسانی به سلولهای سرطانی جلوگیری میکند و در نتیجه سلولهای سرطانی نابود میشوند. در پرتودرمانی، به کمک پرتوخارجی یا EBRT، گلیوما مغزی را درمان میکنند.