مننژیوم در پوشش محافظ مغز به نام مننژ ایجاد میشود. مننژیوم توموری است که از لایه عنکبوتیه (اراکنویید – Arachnoid) منشأ میگیرد . مننژیوم یکی از شایعترین انواع تومورهای خوش خیم مغزی است؛ که تقریباً ۲۰ درصد از کل تومورهای مغزی را تشکیل میدهد. فقط ۱۰ درصد از مننژیوم ها بدخیم هستند.
علل مننژیوم
در مورد علت مننژیوم بحثهایی وجود دارد. برخی از محققان بر این باورند که ممکن است ناشی از ناهنجاریهای ژنتیکی یا نقص کروموزومی باشد، در حالی که برخی دیگر معتقدند که به تغییرات هورمونی و تروما مرتبط است.
شایعترین علائم مننژیوم در سر
علائم رایج مننژیوم سر عبارتاند از:
۱ – تشنج
۲ – سردرد
۳ – ضعف اندامها
۴ – اختلال در تکلم
۵ – محدود شدن میدان دید
تشخیص مننژیوم
بهترین روشهای تشخیصی مورد استفاده برای شناسایی دقیق مننژیوم عبارتاند از:
MRI: اسکنهای تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) با رنگ (کانترست) ، به طور مؤثر اکثر مننژیومها را تشخیص میدهند و در نمایش جزئیات مغز بهترین گزینه هستند.
سی تی اسکن: گاهی اوقات یک سی تی اسکن برای ارزیابی اینکه آیا درگیری استخوان (جمجمه) وجود دارد یا اینکه آیا تومور کلسیفیه (رسوب کلسیم در بخشهایی از تومور) شده است، انجام میشود. معمولا مننژیوم ها باعث ضخامت استخوان جمجمه در محل تومور میشوند.
طبقهبندی مننژیوم
خوشخیم: مننژیوم خوشخیم با رشد بسیار آهسته، ۹۰ درصد از کل مننژیومها را تشکیل میدهند.
غیر معمول: مننژیوم غیر معمول ( Atypical ) رشد سریع تری در مقایسه با مننژیوم درجه یک دارد و ممکن است عود کند.
آناپلاستیک: این نوع تومور از نوع بدخیم است و رشد سریعی دارد.
انجام بیوپسی بافت برای تشخیص درجه تومور ضروری است. درجه مننژیوم، مسیر کامل اقداماتی را که باید برای درمان مننژیوم انجام شود تعیین میکند.
درمان مننژیوم
تصمیم گیری در مورد اینکه آیا مننژیوم را باید درمان کرد یا نه، بر اساس عوامل متعددی است که شامل موارد زیر میشود (اما به آنها محدود نمیشود):
۱ – سن
۲ – علائم
۳ – سلامت کلی
۴ – اندازه تومور
۵ – محل تومور
۶ – سرعت رشد تومور
به طور کلی، دو گزینه اساسی برای درمان مننژیوم وجود دارد؛ که شامل جراحی و پرتو درمانی میشود. جراحی مننژیوم از نسبتاً ساده تا بسیار پیچیده متفاوت است و گاهی اوقات به چندین جراح از تخصصهای مختلف نیاز دارد.
انواع مننژیوم
مننژیوم شیار بویایی
زمانی که تومور مننژیوم در شیار بویایی جمجمه ایجاد شود، علائم زیر را به همراه خواهد داشت:
۱ – از دست دادن حس بویایی
۲ – تغییرات شخصیتی
۳ – اختلال حافظه
۴ – اختلال در حس رضایت
۵ – کاهش تمرکز
۶ – بی اختیاری ادرار
۷ – اختلال بینایی
بسیاری از علائم، ممکن است ناشی از سایر مشکلات یا شرایط سلامتی باشد و در صورت بروز این علائم، ضروری است که از پزشک مشورت گرفته شود.
مننژیوم در (CPA) Cerebello Pontine Angle
هنگامی که یک تومور مننژیوم در کنار ساقه مغز و مخچه ایجاد میشود، به نام مننژیوم (CPA) Cerebello Pontine Angle است.
علائم مننژیوم CP-Angle عبارتاند از:
۱ – از دست دادن شنوایی
۲ – ضعف عضلات صورت
۳ – سرگیجه
۴ – ناهماهنگی و بی ثباتی در حرکات دست و یا پا
۵ – هیدروسفالی (افزایش میزان مایع و فشار داخل مغز)
۶ – شنیدن صداها و مشکلات بلع
مننژیوم حفره عقبی
هنگامی که تومور مننژیوم در اطراف مخچه و در حفره جمجمهای عقبی ایجاد شود، مننژیوم از نوع حفره عقبی است.
علائم مننژیوم حفره عقبی عبارتاند از:
۱ – ناهماهنگی و بیثباتی در حرکات فردی
۲ – هیدروسفالی (افزایش میزان مایع و فشار داخل مغز)
۳ – شنیدن صداها و مشکلات بلع
مننژیوم برآمدگی اسفنوئید
علائم زیر احتمالاً زمانی که تومور مننژیوم روی برجستگی اسفنوئید ایجاد میشود، خود را نشان خواهند داد.
علائم مننژیوم اسفنوئید عبارتاند از:
۱ – برآمدگی چشم
۲ – کاهش حس بینایی
۳ – فلج حرکت چشم
۴ – تشنج
۵ – اختلال حافظه
۶ – تغییر شخصیت
۷ – سردرد
مننژیوم پارافالسین
هنگامی که یک تومور مننژیوم در لایه مننژ بین نیمکرههای مغز ایجاد شود، مننژیوم از نوع پارافالسین است.
علائم مننژیوم پارافالسین عبارتاند از:
۱ – تشنج
۲ – ضعف اندام تحتانی
۳ – سردرد
۴ – اختلالات شخصیتی
۵ – زوال عقل
۶ – افزایش بیتفاوتی
۷ – بیتفاوتی عاطفی
۸- لرزش
مننژیوم تحدب مغزی Convexity
هنگامی که یک تومور مننژیوم در سطح مغز دور از خط وسط قرار دارد، به آن مننژیوم تحدب میگویند.
علائم مننژیوم بر روی تحدب مغزی عبارتاند از:
۱ – تشنج
۲ – سردرد
۳ – ضعف اندامها
۴ – اختلال در تکلم
۵ – محدودشدن میدان دید